Gaat de hypotheekrente dalen of stijgen? Die vraag wordt elke dag wel gesteld aan onze Hypotheekexperts. De nuchtere waarheid is dat niemand in de toekomst kan kijken (helaas)! Wat we wel kunnen, is iets vertellen over de factoren en trends die van invloed zijn op de ontwikkeling van de hypotheekrente. Zo is er toch een voorzichtige prognose te maken. Op deze pagina houden we je op de hoogte van de verwachtingen voor de hypotheekrente in 2023.
Verwachting hypotheekrente 2023
In 2022 is de hypotheekrente door met name de hoge inflatie flink gestegen. Maar de afgelopen maanden was daarin weer een daling te zien. Houdt die daling aan? Of komt er toch weer een lichte stijging? Daar geven we hieronder antwoord op. Besef wel dat de rentes hoe dan ook nog steeds veel lager zijn dan een jaar of tien/vijftien geleden. Dat maakt een hypotheek afsluiten op dit moment zeker aantrekkelijk.
Hoe de rente zich verder ontwikkelt en wat de voorspellingen zijn? Je leest hier onze verwachting voor de hypotheekrente in 2023. Ook delen we de renteprognose van ABN AMRO.
Kort samengevat:
We verwachten dat de rente bij lange rentevaste periodes licht zal stijgen. De variabele of kortlopende rente gaat waarschijnlijk harder stijgen dan de langlopende rentes.
Onze prognose voor de hypotheekrente in 2023
De gemiddelde hypotheekrente is sinds de start van 2022 met een paar procent gestegen. Zo’n toename is best bijzonder te noemen. Maar uniek is het niet. Scherpe stijgingen komen vaker voor in de geschiedenis. Zo steeg de hypotheekrente midden jaren ’90 in 12 maanden tijd met meer dan 2%. Overigens was de rente toen 8%; de rente is nu veel lager.
Verwachting rentetarieven op korte termijn
De variabele en rentes bij een korte rentevaste periode volgen in grote lijnen de officiële rentetarieven van de Europese Centrale Bank (ECB). Omdat de depositorente van de ECB wordt verhoogd, verwachten we dat de rentes op korte termijn meestijgen.
De ECB heeft al meerdere stappen gezet om de depositorente te verhogen. Het doel? De inflatie binnen de perken houden.
Voor de variabele hypotheekrente is op dit moment een voorzichtige stijging te zien. We verwachten dat die stijging nog even doorzet. Bij de langere rentevaste periodes zagen we eerder een lichte daling; deze rentes zullen waarschijnlijk hooguit licht stijgen.
Het blijft spannend hoe dit zich verder ontwikkelt. Komt er een daling aan? Of blijven de rentes nog even stijgen? Voor nu voorspellen we dat de variabele rentes de komende tijd gaan stijgen.
Er zijn twee factoren die een rol spelen in deze renteontwikkelingen.
Factor 1: renteverhoging ECB
Ten eerste, de renteverhoging bij de ECB. De ECB heeft in 2022 voor het eerst sinds 11 jaar meerdere keren de depositorente verhoogd. Die rente lag eind juli nog op -0,5% en is inmiddels 2,5%. Waarschijnlijk volgen er meer renteverhogingen de komende maanden om uiteindelijk op een tarief van 3% uit te komen.
De depositorente is de rente die banken krijgen (of betalen, bij een negatieve rente) als ze geld bij de Europese Centrale Bank onderbrengen. De hypotheekrente voor korte rentevaste periodes zal in lijn met de depositorente meestijgen.
Factor 2: grote concurrentie hypotheekaanbieders
Ten tweede, de grote concurrentie in het hypotheeklandschap. Het aanbod aan hypotheekaanbieders neemt alsmaar toe. Alle aanbieders concurreren flink door de rentepercentages van hun concurrenten nauwlettend in de gaten te houden.
Op dit moment lijken hypotheekaanbieders graag de ruime marge aan te houden. Zo houden ze meer over aan hypotheektransacties. Dit heeft te maken met de verwachting dat het aantal hypotheekaanvragen zal afnemen. Dat is de afgelopen maanden al merkbaar bij veel hypotheekaanbieders. Zij kunnen daarom extra inkomsten goed gebruiken. Bovendien zijn de risicopremies op financiële markten gestegen. Hypotheekaanbieders maken hierdoor hogere kosten als zij geld inkopen voor hypotheken. Die kosten rekenen zij door aan klanten.
De oorzaken van het kleinere aantal hypotheekaanvragen zijn:
- Het realiseren van voldoende nieuwbouwwoningen blijft achter.
- Veel huiseigenaren hebben de afgelopen jaren hun hypotheek overgesloten naar een hypotheek met (veelal langlopende) lage rente. Door de stijgende rente en de gekozen lange rentevaste periodes zullen minder mensen hun hypotheek oversluiten.
- Door de onzekere economische situatie stellen sommige mensen hun plannen om een huis te kopen nog even uit.
In lijn met het bovenstaande houden wij rekening met een stijging van de hypotheekrente op de korte termijn. Mogelijk komt de rente op korte termijn zelfs hoger te liggen dan de rente bij langere rentevaste periodes.
Verwachting rentetarieven op lange termijn
De rente bij langere rentevaste periodes volgt grotendeels de rente voor langlopende staatsleningen. In 2022 waren daarin veel schommelingen te zien (van een flinke stijging van 2% naar vervolgens een daling naar 1% en toen weer een forse stijging). Wij verwachten dat de staatsrente voor 10-jaarsleningen licht zal dalen van 2,5% op dit moment naar 2% eind 2023. De ECB heeft namelijk als doel om de inflatie rond de 2% te houden. Omdat het inflatieniveau daar nu boven zit, heeft de ECB dit gecorrigeerd door minder rente te vragen. Dat geeft hypotheekaanbieders meer ruimte.
Als de kapitaalmarktrente inderdaad daalt, zal de rente op hypotheken met een rentevaste periode van 10 jaar of langer meedalen. Die daling zal alleen niet even hard gaan als de daling van de kapitaalmarktrente. Op dit moment verlagen geldverstrekkers hun rente nog slechts minimaal. Dit geeft hen extra marge, zeker omdat zij door de economisch onzekere tijden meer risico-opslag moeten betalen bovenop de kapitaalmarktrente om geld aan te trekken voor hypotheken. Die hogere kosten berekenen zij door aan klanten door meer hypotheekrente te vragen. De mate waarin ze dit doorberekenen, is wel beperkt vanwege de hoge concurrentie.
Dat er veel concurrentie is, betekent wel dat als er één hypotheekaanbieder een verlaging inzet er meer aanbieders zullen volgen. Ook omdat het aantal hypotheekaanvragen beperkt is, kan het niet anders dan dat de rente iets daalt of anders hooguit heel licht stijgt.
De prognose van ABN AMRO voor de hypotheekrente in 2023
Ook Jan-Paul van de Kercke, econoom bij ABN AMRO, deelt zijn verwachting voor de hypotheekrente in 2023. Zijn voorspelling is, net als die van ons, dat de rente geleidelijk zal dalen voor hypotheken met een lange looptijd en dat de rente bij een korte looptijd juist stijgt.
Dit komt vooral door ingrepen van de Europese Centrale Bank om de forse inflatie te beperken. In oktober 2022 bereikte de inflatie een hoogtepunt (10,6%). Inmiddels is de inflatie afgenomen naar 8,5% in januari 2023. Ook het inflatiecijfer waarin de energieprijzen niet zijn meegenomen, ligt hoog. De inflatie lag zonder de forse energieprijsschommelingen alsnog op 5,2% in januari 2023. Dat is veel hoger dan de streefwaarde van 2% die de ECB aanhoudt.
Eerder was de ECB terughoudend met aanpassingen in hun beleid. Maar de ECB is
daar anders in gaan staan, omdat de inflatie verder dreigt op te lopen. Daarom heeft de ECB haar obligatieprogramma beëindigd en heeft ze de officiële rentetarieven al meerdere keren verhoogd. Mogelijk komen daar meer stijgingen bij in maart en mei van dit jaar. Van de Kercke voorspelt een verhoging in kleine stapjes, naar uiteindelijk 3%. Dat heeft vooral een stijging van de hypotheekrentes bij korte rentevaste periodes tot gevolg.
Verwacht wordt dat de rente op leningen met een korte looptijd stijgt. De rente op leningen met een lange looptijd zal geleidelijk lager worden.
Jan-Paul van de Kercke | Bron: ABN AMRO
Eerder verhoogde de ECB het depositotarief naar 2,5%, terwijl dit rentetarief in juli 2022 nog -0,5% was. Dit om een recessie te voorkomen. Van de Kercke voorspelt dat de korte hypotheekrente zal stijgen in lijn met die verhoging.
Daarnaast voorspelt Van de Kercke voor de langlopende rente een langzame daling in 2023, kijkend naar de inflatie en economische verwachtingen. Hij verwacht dat de 10-jaars staatsrente eind 2023 op 2% zal liggen en dat daarmee ook de hypotheekrente voor langere rentevaste periodes gaat dalen. Hij verwacht dit onder andere omdat de extra kosten in bepaalde productieketens dalen, de lockdowns voorbij zijn en het internationale transport zich aan het herstellen is, waardoor de inflatie afzwakt. Op basis daarvan kan de ECB de depositorente eind 2023 wat verlagen. De hypotheekrente bij lange rentevaste periodes volgt de rente op staatsleningen en zal dus naar verwachting meedalen.
Wel is het zo dat de daling van de hypotheekrente voor 10 jaar rentevast wordt beperkt door de risico-opslag bij hypotheken. Die is wat hoger door de economisch onzekere tijden. Hypotheekverstrekkers moeten dan hogere kosten maken om geld voor hypotheken aan te trekken. Die hogere kosten rekenen ze aan klanten door, door de hypotheekrente niet te veel te verlagen.
Persoonlijk hypotheekadvies?
Wil je weten waar jij goed aan doet als je op dit moment een hypotheek wilt afsluiten? Wij helpen je altijd aan een verantwoorde en betaalbare hypotheek, wat de rentestand ook is. Ontdek jouw opties, maak een vrijblijvende afspraak met een van onze Hypotheekexperts.
Plan een oriëntatiegesprek
door 
