We kunnen steeds meer krijgen aan hypotheek | Wat zijn de risico’s?
Vooral starters lenen steeds vaker het maximum
Een huis kopen op deze markt is geen kinderspel. Naast de gemiddelde koopprijs van een huis alsmaar stijgt, is ook de gemiddelde maximale hypotheek voor veel Nederlanders de laatste jaren toegenomen. En niet zo’n beetje ook. Door de versoepelde hypotheekregels en lage hypotheekrente kunnen koppels zelfs gemiddeld ruim een ton meer lenen dan tien jaar geleden, zo bericht NOS. Maar welke consequenties heeft dat voor de lange termijn?
Wie een huis gaat kopen, is daarbij niet vrij in het bepalen van het hypotheekbedrag. Hoeveel je kunt lenen, wordt begrensd door de hypotheeknorm. Daar moet elke geldverstrekker zich aan houden om te voorkomen dat je huis onder water komt te staan of dat je in de problemen komt met je andere vaste lasten.
Geldverstrekkers kijken daarom hoeveel jij verdient (qua inkomen, partneralimentatie, uitkeringen, etc.) en wat je aan andere leningen of financiële verplichtingen hebt lopen. Zo wordt je maximale hypotheek bepaald.
De maximale hypotheek ligt voor een koppel met beide een modaal inkomen nu ruim een ton hoger dan ruim tien jaar geleden. In 2011 konden zij nog gemiddeld € 249.718 lenen; op dit moment is dat € 381.037.
Dat de maximale hypotheek zoveel hoger ligt dan jaren geleden, heeft diverse oorzaken. Deels speelt een rol dat de regels voor de hypotheeknorm zijn versoepeld. Tien jaar geleden was er sprake van een huizencrisis. Veel woningen stonden onder water, waardoor de hypotheeknorm moetst worden aangescherpt. In 2013 keerde het tij. Aangezien sinds 2013 de huizenprijzen enkel nog zijn gestegen, heeft het kabinet de oude krappe leennorm langzaamaan versoepeld.
Belangrijke wijzigingen zijn bijvoorbeeld dat het inkomen van de minst verdienende partner meer meetelt bij een hypotheek, waardoor het gezamenlijke inkomen hoger uitvalt. Bovendien worden studieschulden volgens het nieuwe leenstelsel minder zwaar meegenomen.
Daarnaast speelt een rol dat de hypotheekrente uitzonderlijk laag ligt (hoewel die langzaam weer wat aan het stijgen is). Daardoor zijn de maandlasten ook bij een hogere hypotheek relatief beperkt.
Het klinkt als een positieve ontwikkeling dat je steeds meer kunt lenen met hetzelfde salaris. Maar dat is niet per definitie zo. De Nederlandsche Bank waarschuwt kopers dat het niet altijd verstandig is om zoveel mogelijk te lenen.
Op dit moment kun je die lasten misschien dragen. Maar hoe zit dat in de toekomst? Wat als je bijvoorbeeld je baan verliest, als jij en je partner uit elkaar gaan of als de huizenmarkt inklapt?
Ook een studieschuld verzwijgen om maar meer te kunnen lenen kan consequenties hebben. Het kan je op termijn in problemen brengen met de terugbetaling van je hypotheek.
Wat daarbij ook meespeelt, is dat overbieden steeds vaker voorkomt. Soms bieden mensen zelfs boven de WOZ-waarde van een huis. Omdat je maximaal 100% van je woningwaarde mag lenen, moeten ze er dan zelf geld op toeleggen. Als de woningprijzen later flink dalen en je geen geld achter de hand hebt, kan dat je in de problemen brengen.
Met name starters kiezen voor een steeds hogere hypotheek. Zo blijkt uit cijfers van De Nederlandsche Bank dat meer dan 50% van de starters in 2021 een hypotheek boven de 90% van hun maximale hypotheek nemen; bij verhuizers is dat iets meer dan 40%.
Of dit alles zorgwekkend is? Daar zijn experts het niet over eens. Sommige experts maken zich niet zo druk over de soepelere hypotheeknormen. Zo vertelt hoogleraar Woningmarkt Peter Boelhouwer aan NOS dat huurders die bijvoorbeeld € 1.000 per maand neertellen voor hun huurhuis geen hypotheek kunnen krijgen met een maandlast van € 800. Dat lijkt vreemd, want blijkbaar kan diegene die lasten wel dragen.
Geldzorgen kun je hoe dan ook maar beter voorkomen. Een hypotheek is een grote financiële beslissing die niet alleen nu gevolgen heeft voor je portemonnee, maar ook over vijf, tien of twintig jaar. Ook als het er voor jou tegen die tijd misschien financieel heel anders uitziet.
Wil je zeker weten dat je verantwoorde keuzes maakt bij het afsluiten van een hypotheek, ook voor de toekomst? Schakel dan een van onze Hypotheekexperts in voor onafhankelijk hypotheekadvies. Een eerste kennismaking is 100% kosteloos en vrijblijvend.
